Vielen Dank für die Blumen...

Gistermiddag 12 uur was de deadline voor alle deelnemers aan de 23-archiefdingenpilot bij het Nationaal Archief. Het hele weekend was er nog druk getwitterd, gechat en vooral geblogd door diverse cursisten om deze deadline nog te kunnen halen. Gedurende de ochtend werd ik per Twitter, mail en IRL bliksembezoeken van 100% Archivist keurig op de hoogte gehouden wanneer de laatste collega's over de eindstreep kwamen.

Een mooie einduitslag:
We begonnen met 31 mensen. Daarvan waren er gaandeweg het programma 4 afgevallen vanwege nieuwe werkgevers en (helaas) langdurige ziekte. Van de overgebleven 27 deelnemers hebben 20 vóór de deadline de eindstreep gehaald- en verwacht ik dat nog eens 4 mensen in afzienbare tijd gaan finishen.

De afsluitende bijeenkomst was wat mij betreft echt 'the icing on the cake': veel enthousiasme, interactie, goede discussies en een goede, opgetogen sfeer. Zelfs de directeur, die de certificaten kwam uitreiken, voelde dat er iets bijzonders gebeurd was in de groep en gaf aan, hoorde ik later, dat hij nu zag dat dit programma niet alleen iets doet voor de benodigde kennisopbouw in de organisatie, maar ook voor de al zo lang gewenste cultuuromslag...

Bovenstaande punten, gecombineerd met mijn persoonlijke bevindingen (zie mijn blogpost over Ding #23), zorgden ervoor dat ik mij al zeer beloond voelde. En daar bovenop kwam nog die prachtige bos bloemen (zie foto) die ik als dank ontving. Ik werd er echt een beetje stil van. Wat ik tegen de directeur zei toen hij mij de bloemen overhandigde, meende ik oprecht: "dit had echt niet gehoeven, ik heb het heel erg graag gedaan!" Maar via deze weg nogmaals aan allen: hartelijk dank voor jullie inzet- en die prachtige bloemen natuurlijk!

#23 Evalueer wat je in de afgelopen tijd hebt geleerd

Ik ruik de finish... En het ziet er naar uit dat veel mensen met mij de finish gaan halen- of al gehaald hebben. Chapeau!

Voor mij was de pilot waarschijnlijk om heel andere dingen spannend dan voor de anderen. Op Netvibes en Footnote na heb ik weinig nieuwe dingen geleerd tijdens de cursus. En stiekem ben ik daar blij om, want dat houdt in dat ik het spelen op internet, ook vóór deze cursus, nog niet verleerd was. Wat het voor mij spannend maakte: gaat het 23-Archiefdingenprogramma werken voor het Nationaal Archief? Wat ik hoopte, was dat het op individueel niveau enthousiasme voor (en nieuwsgierigheid naar) web 2.0 zou creëren, een aantal concrete ideeën voor web 2.0 toepassingen voor het Nationaal Archief zou opleveren en- last but not least- een groepsgevoel zou geven en de zin om er, ook na de cursus, gezamenlijk mee aan de slag te gaan en het vonkje daarmee over te dragen aan de rest van de organisatie.

Hoewel de pilot nog niet helemaal ten einde is, durf ik toch wel te zeggen dat we deze doelstellingen gehaald hebben. In de eerste helft had ik er nog een beetje mijn twijfels bij: de aftrap was goed, maar daarna zakte het door alle drukke dagelijkse bezigheden van iedereen nogal in. Na de 'zomerstop', met het inzetten van de maandagmiddagklasjes en het versturen van de wekelijkse mails merkte ik dat er langzaam maar zeker iets veranderde. Het onderwerp begon meer te leven op de werkvloer en ik merkte met name op de opening van de dNA trainingruimte dat er echt wat veranderd was. Misschien heb ik het verkeerd, maar ik kreeg het gevoel dat de deelnemers en coaches die die middag aanwezig waren, enthousiast en trots waren en dat ze onderling een ‘we know’ uitstraalden en kwinkslagen maakten, die de anderen zichtbaar nieuwsgierig maakten naar het programma. Ik kan jullie niet vertellen hoe blij ik was dat te merken!

Inmiddels ben ik druk bezig met het verwerken van alle feedback in een herziene versie van de 23-Archiefdingen, zodat de eerste 'echte' groep, die 2 november van start gaat, meteen kan profiteren van de resultaten van de pilot. Gelukkig hoef ik het vervolg niet alleen te doen: alle coaches hebben unaniem aangegeven dat ze graag door willen met coachen van de volgende groepen.

Aan alle coaches en deelnemers aan de 23-Archiefdingenpilot bij het Nationaal Archief: hartstikke bedankt voor jullie enthousiasme, betrokkenheid, gezond-kritische blikken en inzet in deze toch hectische tijden binnen het Nationaal Archief. Zonder jullie was de pilot nooit zo’n succes geworden. Ik hoop dat jullie het net zo leuk hebben gevonden als ik en dat je doorgaat met het ontdekken van al het moois dat internet te bieden heeft. En ik hoop ook dat jullie kunnen en willen helpen om onze collega’s – en daarmee het Nationaal Archief- een stapje verder te brengen richting een echt digitaal Nationaal Archief, waar web 2.0 mijns inziens ècht in thuis hoort. Ik ben ongelooflijk trots op jullie!

(foto: Photo finish! van Telstar Logistics)

Onverwacht kadootje: The White Lies in Desmet

Het begon met een tweet van 3voor12, vanmiddag om 15 uur: "Pssst... er zijn een paar gastenlijstplekken vrijgekomen voor The White Lies, vanavond om 19:00 in Desmet." Snel geklikt op de bijbehorende link en... gelukt! Dus stond ik om strak 19 uur met vriendinnetje S en 148 andere mensen in de zaal te luisteren naar Eric Corton en daarna The White Lies zelf. Op Pinkpop gemist wegens drukte in de tent, Paradiso uitverkocht, Concerto lukte niet... en nu dan toch eindelijk. Gratis. Intiem. Wauw. Volgende week woensdag en donderdag wordt het uitgezonden op 3FM.

#22 Archief 2.0 en de toekomst van archieven

Ik ben al een tijdje lid van de Archief 2.0 community en inmiddels goed bevriend met de twee 'founding fathers', Christian en Luud. Ik draag de community en het idee erachter een meer dan warm hart toe, omdat volgens mijn bescheiden mening een mentaliteitsverandering in het veld èn meer samenwerken, discussiëren en kennis delen noodzakelijk is om als archiefdiensten door te ontwikkelen en te 'overleven' in de hedendaagse (informatie-) maatschappij.

Bemoeial als ik ben, bemoei ik me dus ook hier met allerlei 'randverschijnselen' (studiedag, huisstijl, tot stand koming archiefwiki, deze cursus) binnen de community om dat gedachtengoed te bevorderen. Inmiddels ben ik dan ook tot 'medebeheerder' van de Archief 2.0 site gebombardeerd- voor wat dat waard is dan, want heel eerlijk gezegd: ik gun mijzelf nauwelijks de tijd en aandacht om met die site bezig te zijn. Ondanks de RSS-feeds die erop binnenkomen, en ondanks mijn grote voorliefde voor alles wat met online te maken heeft. Een rare tegenstrijdigheid, en ik ben er nog niet uit hoe het komt. Heeft het te maken met het feit dat ik geen archievenmens in hart en nieren ben, maar meer een simpele marketeer met de onverklaarbare drang de wereld te laten weten wat voor prachtige, relevante collectie we hebben? Vind ik de vorm en boodschap belangrijk, maar de inhoud stiekem niet? Heb ik het idee dat ik aan de discussies niets wezenlijk inhoudelijks heb toe te voegen en dat niemand op mijn mening zit te wachten? Het is tijd voor een beetje zelfreflectie op dit gebied, vrees ik.

Hoe het ook zij, het mag duidelijk zijn dat ik de ontwikkeling naar een Nationaal Archief 2.0 heel erg belangrijk vind. Laagdrempelig contact met de klant, het voor iedereen doorzoekbaar maken van de collectie op een eenvoudige manier, onze prachtige collectie bij zoveel mogelijk mensen onder de aandacht brengen en hen enthousiasmeren, betrokkenheid creëren... het zijn allemaal stokpaardjes die ik in de tijd dat ik hoofd Communicatie en Marketing was al bereed- en die met een archief 2.0 weer iets meer onder handbereik komen. Mijn grootste zorg is de mate waarin de organisatie straks in staat is om het technische hulpmiddel, dat in 'mijn' project NA4all tot stand komt (infrastructuur, website, dienstverlening) in te zetten en een ècht archief 2.0 te worden. Het valt of staat met de bereidheid en de capaciteit van medewerkers en management om hier oprecht een succes van te willen maken . Daarom ben ik ook zo blij dat we intern deze cursus kunnen en mogen volgen- en ik ben nog blijer om te zien dat deze pilot wat mij betreft in ieder geval geslaagd is- maar daarover in mijn volgende blogpost meer.

(foto: 'collaboration' van ChrisL_AK)

#21 Footnote, een sociaal archiefnetwerk

Ik moet het eerlijk bekennen: het Footnote-ding was, van alle 23 Dingen, de enige die ik nooit echt goed bekeken had. Raar eigenlijk: ik heb het voorbeeld van Footnote als mogelijkheid voor archieven om (op commerciële manier) je collectie te laten digitaliseren en ontsluiten vaak aangehaald in presentaties over mijn project. Maar zoals de meeste van mijn collega's waarschijnlijk wel weten, ben ik volgens mij één van die uitzonderingen in het archief die geen grote persoonlijke passie voor geschiedenis heeft. Of zoals ik in mijn reactie aan Rob schreef bij het Genealogie-ding: ik leef vandaag en kijk naar morgen, maar zelden achterom.

Terug naar Footnote: waar begin je je zoektocht op een website, waarvan je meermalen leest dat je er gemakkelijk in kan verdwalen? In mijn geval begon ik- hoe klassiek- met het zoeken op mijn geboortedatum. Verreweg de meeste resultaten waren records uit de burgerlijke stand: mensen die op mijn geboortedatum gestorven waren, maar (confronterender!) ook heel veel mensen die op dezelfde dag geboren zijn, maar inmiddels overleden. Dat laat je wel even stilstaan bij je eigen sterfelijkheid, zeg! Jammer dat bij dit soort persoonlijke informatie nog weinig anders beschikbaar is dan het record zelf- in ieder geval bij mijn geboortedatumgenoten. Geen herinneringen, foto's of andere aankleding dan de tijdbalk, waarop de geboorte- en sterftedag van de betreffende persoon in het licht van de wereldgeschiedenis is gezet. Wel een handige tool trouwens, maar dat terzijde.

Ik ging maar snel op zoek naar iets vrolijkers: een krant van mijn geboortedag. En kwam uit bij de Poughkeepsie Journal. Grappig: de ouderwetse advertenties en prijzen, maar ook verrassend actuele berichten op de voorpagina: een Q&A op de voorpagina over hoe groot de milieuverontreiniging is door fosfaten in wasmiddelen, bemoeienis van Amerika in het midden-oosten en een ooggetuige aan het woord over de moord op Sharon Tate, waar Ingmar vanmorgen in zijn blog ook aan refereerde. Toeval bestaat niet!

Ik geef toe, het was slechts proeven aan de site, maar ik heb na wat verder heen en weer klikken nu wel een redelijk beeld van wat Footnote te bieden heeft. Wat kunnen wij als archiefdienst er nu van leren? Allereerst: het centraal stellen van de collectie, de werkelijk prachtige viewer om documenten te bekijken en te bewerken- de user generated content en web 2.o tools zijn op een heel vanzelfsprekende en laagdrempelige manier in de viewer (of eigenlijk in de hele website) verweven. Inspirerend op vele manieren- het begint in mijn hoofd meteen te borrelen. De samenwerking met Facebook- geweldig! Wat ik wel als valkuil zie, is de enorme omvang en daarmee ook het risico dat mensen overloaded worden en verdwalen. Maar die valkuil weegt niet op tegen al het moois dat Footnote te bieden heeft. Het lijkt me, naast Flickr, één van die sites waar we met onze collectie naar toe moeten, want een vergelijkbare Nederlandse variant bestaat volgens mij nog niet. De vraag is ook in hoeverre dat nodig is, als er al zo'n prachtige internationale site bestaat...

Ik ga later zeker nog eens verder snuffelen. Zou het geschiedenisvirus mij via Footnote dan alsnog te pakken krijgen?

(foto: 'Footnotes' van nickjohnson)

Google Reader in ere hersteld

Ik vind Netvibes inmiddels een fantastische RSS-reader, met die tabs en de mogelijkheid om een magazine-uiterlijk aan bepaalde rubrieken mee te geven. Hij heeft voor mij echter nog steeds 2 nadelen: ik vind het niet erg gemakkelijk om snel door berichten heen te scrollen en er is voor de iPhone geen fatsoenlijke app te verkrijgen (ik heb m althans nog niet gevonden) om 'm uit te lezen. Met abonnementen op sites die soms wel tot zo'n 15 berichten per dag plaatsen (mashable, nextweb, gizmodo)levert dat nog weleens wat frustratie op. Ik merkte ook dat ik daardoor vaker geneigd was om alles maar in één klap te markeren als gelezen.

Toen ik gisteren van Timmietovenaar zijn gedeelde Google Reader items voor de 23-Archiefdingen ontving, besloot ik om maar het beste van twee werelden te gaan combineren: de werkgerelateerde feeds via mijn Google Reader (die via de iPhone ook in de trein en op allerlei andere plekken goed uit te lezen is), de voor mij inspirerende feeds op gebied van kunst en muziek via Netvibes. Ik ben benieuwd of dat gaat werken...

(foto: newspapers (Tehrān) door birdfarm)

#20 Muziek online beluisteren in een sociaal netwerk

Ha, één van mijn favoriete onderwerpen: online muziek! Als liefhebber van (alternatieve) muziek ben ik altijd op zoek naar nieuwe muziek en naar concerten van artiesten die ik leuk vind. Tot ik Last.FM ontdekte, waren mijn belangrijkste bronnen Kink.fm en de 3voor12 luisterpaal, recensies in Oor (papieren magazine)en de luisterpalen bij Concerto in Amsterdam op regenachtige zondagmiddagen. Met de ontdekking van Last.FM veranderde dat.

De eerste ontdekking was, dat ik door mijn favoriete bands in te voeren, de hele dag muziek kon luisteren die ik leuk vind zonder al dat dj-geouwehoer er tussendoor.Daar bestaan ook handige addons voor, zoals bijvoorbeeld Fire.FM voor Firefox. Vervolgens ontdekte ik de Recommendations-functie, zoals in Ding #20 beschreven staat. Geweldig om op deze manier nieuwe bands en muziek te ontdekken. En vervolgens begon ik mijn muziekbibliotheek te delen met gelijkgestemde zielen uit mijn omgeving, wat ook een mooie manier is om nieuwe muziek te ontdekken.
En toen...
werd Last.FM een betaalde dienst in Nederland. Ik was er echt zwaar door teleurgesteld, en riep ook tegen iedereen die het horen wilde dat ik pas een abonnement zou nemen als ook de iPhone app voor Last.FM naar Nederland zou komen. (want ook die is -tot de dag van vandaag- niet verkrijgbaar).

Na mijn 30 gratis tracks ging ik dus op zoek naar een nieuwe online muziekcommunity en liet Last voor wat het was. De enige plek waar je in Nederland naast streaming radio dan zo'n beetje terecht kan is Blip, maar daar was ik echt niet kapot van. Vervolgens las ik online over de nieuwe muziekdienst Spotify. Die leek me fantastisch, maar daar was in Nederland alleen maar aan te komen via een obscure workaround die een week werkte en dan ververst moest worden. Nu houd ik best een beetje van hobbyen achter mijn computer, maar dit ging me echt een stap te ver. Van die discussie leerde ik wel, dat het probleem vooral zit in de 'licensing'in Nederland. En dat alle muziekdiensten à la Last en Spotify waarschijnlijk tegen hetzelfde probleem aan zouden lopen. Daarom heb ik uiteindelijk toch maar eieren voor mijn geld gekozen en een abonnement op Last.FM genomen. En ik moet eerlijk zeggen: het voelt bijna als het terugvinden van een oude vriend.

Toepassing van online muziek in het archief? Ik zie de directe toepassing niet zo 1-2-3. Het enige wat we ervan kunnen leren, is hoe de geweldig eenvoudige (zoek) interface van Last werkt- en hoe we hier ons voordeel in onze eigen zoekmogelijkheden mee kunnen doen. En we kunnen nadenken over hoe we recommendations in zouden kunnen zetten om onze bezoekers op nieuwe ideeën te brengen.

(Foto: één van de bands die ik door Last.FM heb ontdekt: Tindersticks, hier gefotografeerd door pieter.morlion)

#19 Sociale netwerken en wat er in te doen is

Ik ben nooit een voorloper geweest op het gebied van sociale netwerken, maar zo zoetjes aan is er wel een aardige verzameling netwerken waar ik lid van ben. Ik zeg expres 'lid van ben', want actief ben ik er niet echt.

Hoe gaat het meestal in zijn werk? Ik krijg een uitnodiging van één of ander netwerk waar ik nog niet eerder van gehoord heb. Vervolgens denk ik 'Ik ben al lid van genoeg van die clubs' en negeer de uitnodiging. Waarna ik in de dagen/ weken erna nog een stroom uitnodigingen krijg voor datzelfde netwerk en er in mijn RSS-feeds steeds meer over lees- en ik me toch weer laat overhalen. Zo ging het bij Schoolbank, Hyves, LinkedIn, Twitter, Facebook, MynameisE.. en zo kan ik waarschijnlijk nog wel even doorgaan. Eén van de dingen waarvan ik mij herinner dat ik er bewust 'nee' tegen gezegd heb, is Plaxo Pulse. Niet echt een sociaal netwerk, meer een 'beheer je contactgegevens op één plek online'.

Zoals gezegd ben ik niet zo heel erg actief op mijn sociale netwerken. Ik plaats zo af en toe een statusupdate op LinkedIn of Facebook of reageer op berichten van anderen. Ik vind het -zeker met de iPhone apps- wel een handige manier om op de hoogte te blijven van het wel en wee van vrienden en kennissen die je normaal gezien niet zoveel spreekt. Een mooi voorbeeld: een paar maanden geleden las ik in de www op Hyves van een vriendin dat ze zwanger is van haar tweede kindje en vertelde dat aan mijn partner. Toen deze vervolgens de man van die vriendin een paar dagen later aan de telefoon had en hem feliciteerde met de gezinsuitbreiding, viel het helemaal stil aan de andere kant. De arme jongen was, onwetend van de Hyves-aankondiging, net begonnen met een rondje bellen om het blijde nieuws te vertellen... bleek (bijna) iedereen het dus al te weten!

De belangrijkste reden dat sociale netwerken, andere online communities en ook fora voor mij niet zo goed werken, is dat ik niet echt een (of meer) allesoverheersende liefhebberij(-en) of Grote Helden heb. Als ik zie hoe mijn partner, dol op alles wat met audioapparatuur te maken heeft, online fora uitpluist, discussies voert, etc. , dan ben ik weleens jaloers. Ik ben meer een grazer, op zoek naar die informatie die ik op dat moment voor iets specifieks nodig heb, en daar blijft het ook bij. Alle BN'ers, politici en special interest Hyves ten spijt.

Tegelijkertijd weet ik ook dat ik niet representatief ben voor de Nederlandse - of wereldbevolking, en omarm ik voor het NA het principe' probeer je publiek daar te bereiken waar ze al zijn' ten volle. Sterker nog, ik denk dat het op den duur belangrijker is om tijd en moeite daarin te stoppen dan in het promoten van je eigen website. Daarom vind ik het ook zo belangrijk dat we met zijn allen deze 23-Archiefdingencursus volgen!

(foto: 'Us in a circle' van dukejeffrie)

#18 Catalogiseer je boekenkast met LibraryThing

LibraryThing is een ding waar ik al een half jaar voordat ik aan de 23-Archiefdingen begon een account had aangemaakt en een deel van mijn boeken heb ingevoerd. Ik heb zelfs de iPhone app op mijn telefoon staan.

Toch doe ik te weinig met LT. Ik hou wel erg van boeken en lezen, maar op de één of andere manier stokt het invoeren in LT voor mij steeds. Waarschijnlijk omdat ik geen goede mogelijkheid heb om met mijn computer voor de boekenkast te gaan staan ofzo, of omdat veel boeken leen in de bieb en bij vriendinnen en dan vergeet ze in te voeren.. Jammer, want volgens mij werkt het met LT net als met Last.FM: het wordt pas leuk als je een goed profiel hebt, bij andere mensen kunt zien wat ze lezen en verrassende recommendations krijgt. Ik neem mezelf dan ook steeds voor om er wat meer mee te doen, maar ja... kennelijk besteed ik mijn tijd liever aan andere zaken.

Wat ik wel gaaf vind, is dat NAlibrary nu gaat kijken om, net alsbijvoorbeeld de bibliotheek van het Vredespaleis, de bibliotheekcollectie via LT te ontsluiten. Dat zal een aardige klus zijn, maar ik denk ook een hele mooie kans om deze collectie op een andere manier en bij een ander publiek onder de aandacht te brengen. Hulde voor NAlibrary en TimmieTovenaar!

#17 Genealogie 2.0

Ik zal er maar eerlijk over zijn: van alle onderwerpen in de 23-Archiefdingen heb ik met dit onderwerp echt het minste. Niet voor niets duurde het heel erg (te) lang voordat ik aan deze blogpost begon.
Uit professioneel oogpunt zie ik absoluut de meerwaarde van onze collectie voor genealogen, en de noodzaak om er goed over na te denken hoe we deze grote (online) groep zo goed mogelijk bedienen en met hen in contact komen. Ik vind het ook om die reden goed dat er een genea-Ding in de dingen zit. Maar persoonlijk heb ik helemaal niets met het onderwerp. Meer ga ik er ook niet over zeggen, geloof ik.